เลือกปั๊มน้ำต้องรู้ NPSH

NPSH(Net Positive Suction Head)
คือ ค่าที่มีไว้เพื่อแสดงถึงสมรรถนะการดูดน้ำของปั๊มน้ำ NPSH จะมี 2 ค่า

  1. NPSHa (Net Positive Suction Head Available) คือค่าที่แสดงถึงความเอื้อต่อการดูดน้ำของระบบ เป็นค่าที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามการติดตั้งปั๊มและท่อ เช่น ท่อที่มีขนาดใหญ่ปั๊มจะสามารถดูดน้ำได้ดีกว่าท่อดูดที่มีขนาดเล็ก นั้นหมายความว่าท่อขนาดใหญ่จะส่งผลทำให้ค่า NPSHa สูงขึ้น
  2. NPSHr (Net Positive Suction Head Require) คือค่าสมรรถนะการดูดของปั๊ม จะแสดงให้เห็นถึงแรงดันที่ต้องการนำเข้ามาโดยเครื่องสูบ ในการไหลที่กำหนด เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดโพรงอากาศในของเหลว โดยปกติค่า NPSHr ผู้ใช้งานปั๊มจะไม่สามารถปรับแก้ค่านี้ได้เหมือนกับ NPSHa เพราะเป็นค่าที่ถูกกำหนดมาจากผู้ผลิตปั๊ม ซึ่งค่านี้เป็นค่าที่ส่งผลมาจากการออกแบบปั๊ม เช่น รูปแบบของใบพัด ชนิดของวัสดุ รอบหรือกำลังของมอเตอร์ เป็นต้น

ทั้งนี้ หัวใจสำคัญของการคำนวณ NPSH คือ NPSHa จะต้องมีค่ามากว่า NPSHr เสมอ ถ้าหาก NPSHr มีค่ามากกว่า NPSHa จะส่งผลให้เกิดโพรงอากาศในปั๊ม (Cavitation)

หากค่า NPSHa น้อยกว่าค่า NPSHr จะส่งผลอย่างไร (ความดันทางด้านดูดที่มีอยู่ ณ จุดติดตั้ง น้อยกว่าความดันทางด้านดูดที่ปั๊มต้องการ)

  • ปั๊มดูดน้ำไม่ขึ้น
  • กรณีดูดน้ำขึ้น ประสิทธิภาพการทำงานจะลดลงอย่างมาก ปั๊มจะสั่น มีเสียงดัง เนื่องจากการเกิดโพรงอากาศ (Cavitation) ภายในห้องปั๊ม และเกิดการกัดกร่อนเสียหายในบริเวณห้องสูบ และใบพัดของปั๊มน้ำ

ข้อควรระวังในการใช้งานเพื่อป้องกันความเสียหายจาก Cavitation

  • ติดตั้งปั๊มน้ำโดยคำนวณให้ค่า NPSHa > NPSHr + 0.5m
  • ใช้ความเร็วรอบไม่สูงกว่าที่ผู้ผลิตกำหนด
  • หลีกเลี่ยงการจ่ายน้ำในปริมาณมากกว่าที่ผู้ผลิตกำหนดใน Performance Curve
  • หลีกเลี่ยงการใช้งานกับของเหลวที่มีอุณหภูมิสูง

ดังนั้นในการเลือกปั๊มน้ำให้เหมาะสมกับการใช้งาน จึงควรปรึกษาผู้แทนจำหน่าย เพื่อให้สามารถเลือกใช้ประเภท และรุ่นปั๊มได้ตรงตามการใช้งานจริง และเกิดประสิทธิภาพสูงสุด

NPSH