ปัญหาที่พบบ่อยในปั๊มหอยโข่ง (Centrifugal Pump) และแนวทางแก้ไข

ปัญหาปั๊มน้ำหอยโข่งทำงานแต่จ่ายน้ำได้น้อย, แรงดันตก, หรือไม่จ่ายน้ำเลย เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในหน้างาน ซึ่งส่วนใหญ่มักมีสาเหตุมาจากปัจจัยภายนอก โดยเฉพาะปัญหาที่เกี่ยวข้องกับท่อทางดูด มากกว่าความเสียหายของตัวปั๊มเอง การทำความเข้าใจและตรวจสอบตามลำดับจะช่วยให้สามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างตรงจุด

กลุ่มที่ 1: ปัญหาจากท่อทางดูด (Suction Side)

เป็นกลุ่มสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด ควรเริ่มต้นตรวจสอบจากส่วนนี้ก่อนเสมอ:

• น้ำไม่เต็มท่อดูดหรือห้องปั๊ม: ไม่มีการล่อน้ำ (Priming) ก่อนเริ่มเดินเครื่อง ทำให้ปั๊มดูดได้แต่อากาศ
• ท่อดูดรั่ว: มีอากาศรั่วเข้าไปในระบบตามข้อต่อหรือหน้าแปลน ทำให้ประสิทธิภาพการดูดลดลง
• ฟุตวาล์ว (Foot Valve) อุดตันหรือเล็กเกินไป: มีเศษขยะเข้าไปอุดตันที่ตะแกรง หรือขนาดของฟุตวาล์วเล็กเกินไปทำให้เกิดแรงต้านสูง
• ระยะดูดสูงเกินไป (Suction Lift): ปั๊มถูกติดตั้งสูงกว่าระดับน้ำมากเกินกว่าที่ปั๊มจะดูดขึ้นมาได้
• ปลายท่อดูดอยู่ใกล้ผิวน้ำเกินไป: ทำให้เกิดน้ำวนและดูดอากาศเข้าไปในท่อได้
• NPSHa ไม่เพียงพอ: ค่า NPSH ของระบบ (Available) น้อยกว่าที่ปั๊มต้องการ (Required) ทำให้เกิดคาวิเตชั่น

กลุ่มที่ 2: ปัญหาที่ตัวปั๊ม (Pump Issues)

หากตรวจสอบท่อทางดูดแล้วไม่พบปัญหา ให้ตรวจสอบที่ตัวปั๊ม:

• ใบพัดอุดตันหรือชำรุด: มีสิ่งแปลกปลอมเข้าไปติดขัดหรือทำให้ใบพัดเสียหาย
• แหวนกันสึก (Wearing Ring) สึกหรอ: ทำให้มีน้ำหมุนเวียนกลับภายใน (Internal Leakage) แรงดันจึงลดลง
• ซีลกันรั่ว (Stuffing Box / Mechanical Seal) รั่ว: มีอากาศรั่วเข้าไปในห้องปั๊มผ่านซีลที่เสื่อมสภาพ
• ปะเก็น (Gasket) ห้องสูบชำรุด: ทำให้เกิดการรั่วภายในเช่นกัน

กลุ่มที่ 3: ปัญหาจากระบบโดยรวม (System Issues)

เป็นปัญหาสุดท้ายที่ควรพิจารณา ซึ่งเกี่ยวข้องกับการออกแบบและการทำงานของทั้งระบบ:

• ความเร็วรอบมอเตอร์ต่ำเกินไป: อาจเกิดจากปัญหาทางไฟฟ้าหรือการตั้งค่าที่ไม่ถูกต้อง
• Head ของระบบสูงกว่า Head ของปั๊ม: เกิดจากการออกแบบท่อที่ซับซ้อน, มีแรงต้านทานสูง, หรือมีการต่อท่อเพิ่มเติมในภายหลัง ทำให้ปั๊มไม่สามารถเอาชนะแรงต้านของระบบได้
• ความหนืดของของเหลวสูงกว่าที่ออกแบบ: หากสูบของเหลวที่หนืดกว่าน้ำ จะทำให้ปั๊มต้องการกำลังขับสูงขึ้นและจ่ายน้ำได้น้อยลง